Cách nhận biết và giúp thú cưng thoải mái trong những ngày cuối cùng
(Tác giả: Kate Eldredge Basedow, LVT – Cập nhật ngày 25/9/2025)
Điểm chính
- Các dấu hiệu như sụt cân, mệt mỏi, giảm vận động có thể cho thấy chó đang đến cuối đời.
- Có thể giúp chó thoải mái bằng cách giữ ấm, dùng thuốc hỗ trợ và ở bên cạnh chúng.
- Nói lời tạm biệt luôn khó khăn, nhưng trao đổi với bác sĩ thú y sẽ giúp bạn đưa ra quyết định đúng.
Dấu Hiệu Chó Đang Suy Kiệt
Một số biểu hiện có thể xuất hiện ở bệnh lý khác (có thể điều trị được), vì vậy cần đưa chó đi khám thú y để xác định chính xác.
- Sụt cân nghiêm trọng: thường do tuổi già, giảm khả năng tiêu hóa đạm, bệnh mạn tính hoặc ung thư.
- Mệt mỏi, ngủ nhiều: càng gần cuối đời, chó càng ngủ nhiều hơn, ít muốn ra ngoài.
- Giảm phối hợp vận động: khó leo cầu thang, đi loạng choạng, run cơ, cần hỗ trợ bằng dây đai, thảm chống trượt hoặc dốc thoải.
- Tiểu tiện, đại tiện không kiểm soát: có thể do nhiễm trùng tiểu (điều trị được) hoặc do cơ thể suy yếu; đừng mắng, hãy kiên nhẫn hỗ trợ.
- Giảm khả năng di chuyển: từ đi chậm dần đến khó đứng lên, cuối cùng có thể không tự đứng được.
- Nhầm lẫn, lú lẫn (hội chứng suy giảm nhận thức): tương tự Alzheimer ở người, chó có thể đi lạc trong nhà, mất định hướng, cáu gắt.
- Thay đổi hành vi: có thể bồn chồn không yên, hoặc ngược lại quá tĩnh lặng; bám chủ nhiều hơn hoặc tìm nơi yên tĩnh để ở một mình.
- Mất hứng thú ăn uống, uống ít nước, mất nước.
- Giảm đáp ứng với thuốc: các bệnh mạn tính như viêm khớp, tiểu đường, ung thư có thể không còn đáp ứng điều trị.
- Mắt đục, xỉn màu, mùi cơ thể bất thường, khó điều hòa thân nhiệt.
- Thở bất thường: thở hổn hển, ngừng thở ngắt quãng, khó thở → cần cấp cứu.
- Động kinh: có thể do suy thận, tổn thương thần kinh. Động kinh kéo dài >10 phút hoặc lên cơn liên tiếp là cấp cứu.
Chăm Sóc Cuối Đời Cho Chó
Bạn có thể giúp thú cưng thoải mái hơn bằng cách:
- Cho nằm ở nơi ấm áp, giường êm.
- Cho ăn món chúng thích (gà luộc, thức ăn mềm, có mùi thơm), không nhất thiết phải tuân thủ tuyệt đối chế độ ăn kê đơn.
- Ở bên cạnh hoặc để chúng ở một mình tùy mong muốn.
- Giữ thói quen sinh hoạt quen thuộc.
- Trao đổi với bác sĩ về thuốc giảm đau, kích thích ăn uống hoặc hỗ trợ triệu chứng khác.
- Lên kế hoạch trước: cân nhắc an tử (euthanasia) để giảm đau đớn; chọn chôn cất hoặc hỏa táng.
- Nói với chó rằng bạn yêu thương chúng và sẵn sàng để chúng ra đi.
Khi Nào Là “Đến Lúc”?
- Ghi lại số ngày tốt – xấu. Khi ngày xấu nhiều hơn ngày tốt, đó là dấu hiệu đã đến lúc.
- Xem xét chó còn hứng thú với những điều yêu thích hay không (ăn vặt, đi dạo, chơi đùa).
- Thảo luận với gia đình, bạn bè, bác sĩ thú y để có quyết định sáng suốt.
- Và lắng nghe chính chú chó của bạn – đôi khi chúng sẽ “nói” cho bạn biết.
Tạm Biệt Một Người Bạn
Một số chó có thể ra đi trong giấc ngủ, nhưng đa phần cần đến sự can thiệp của an tử nhân đạo.
- Bác sĩ thú y sẽ tiêm thuốc gây mê quá liều (thường là pentobarbital). Quá trình diễn ra nhanh, nhẹ nhàng, không đau.
- Dù khó khăn, đây là món quà nhân ái cuối cùng bạn có thể dành cho chúng: giải thoát khỏi đau đớn.
Đối Mặt Với Mất Mát
- Việc đau buồn là hoàn toàn bình thường. Hãy cho mình thời gian nghỉ ngơi, chia sẻ với bạn bè và người thân.
- Nếu còn nuôi các thú cưng khác, việc chăm sóc chúng giúp duy trì thói quen và phần nào xoa dịu nỗi đau.
- Hãy nhớ lại những khoảnh khắc đẹp nhất cùng chó – đó là cách giữ chúng sống mãi trong tim bạn.
👉 Kết luận: Chó của chúng ta thường ra đi trước, nhưng điều quan trọng nhất là cho chúng một cuộc sống trọn vẹn và một cái kết êm dịu, tràn đầy yêu thương.
